Vakıf Çarşısı, Katar’ın en eski geleneksel çarşılarından biri olup, ülkenin ve Körfez Bölgesi’nin en ünlü turistik ve ticari merkezlerinden biri olarak kabul edilir. Çeşitli geleneksel ürünleriyle dikkat çeken çarşı, aynı zamanda yerel mutfağın en iyi örneklerini sunan restoranlarıyla da bilinir. Hâlâ birçok esnaf için ürünlerini sergileyip tanıtmak adına en uygun yer olma özelliğini taşımaktadır.
Konum
Vakıf Çarşısı, Katar’ın başkenti Doha’nın merkezinde yer almakta olup, ülkenin en hareketli ve ünlü caddelerinden biri olan Körfez Caddesi (Corniche) ile sahil arasında konumlanmaktadır.
Tarih ve İsim Kökeni
Katar tarihçilerine göre, Vakıf Çarşısı’nın geçmişi yaklaşık 250 yıl öncesine dayanmaktadır. Çarşının ismi, geçmişte satıcıların girişlerde durarak baharat, kimyon, tarçın, balık, giysi ve ahşap gibi ürünlerini sergilemelerinden dolayı “Vakıf” (ayakta durmak) olarak anılmıştır.
Vakıf Çarşısı’nın tarihi ve kültürel önemini göz önünde bulunduran Katar hükümeti, 2000 yılında çarşının restorasyonuna karar vermiştir. Bu restorasyon, geleneksel mimariyi koruyarak geçmiş ile günümüzü birleştirecek şekilde gerçekleştirilmiştir. Günümüzde çarşı, ailelerin vakit geçirdiği, arkadaşların buluştuğu ve ziyaretçilerin keyifli anlar yaşadığı en önemli sosyal alanlardan biri haline gelmiştir.
Bölümler
Çarşının girişinde, buraya alışkın olan ve ziyaretçilerin attığı pirinç ve buğday taneleriyle beslenen güvercinler ziyaretçileri karşılamaktadır.
Çarşıya gelen ziyaretçiler, ilgi alanlarına göre farklı bölgelere yönelmektedir. Çocuklarıyla gelen aileler genellikle en yoğun alanlardan biri olan evcil hayvanlar ve kuşlar sokağını ziyaret etmektedir. Burada papağanlardan çeşitli renklerdeki küçük kuşlara, tavşanlardan farklı türlerde evcil hayvanlara kadar birçok hayvan sergilenmektedir.
Yabancı turistler ise genellikle el sanatları ve geleneksel süs eşyalarının bulunduğu sokağı tercih etmektedir. Burada gümüş ve bakır süslemeli kılıç ve hançerler gibi Katar’ın tarihini ve kültürünü yansıtan hediyelik eşyalar bulunmaktadır. Çarşı yönetimi, bu tür geleneksel sanatlara özel bir önem vererek zanaatkârlara ana cadde üzerinde özel dükkânlar tahsis etmiştir.
Çarşıda ayrıca geleneksel ve modern kıyafetlerin satıldığı mağazalar, çeşitli tütsü ve parfümlerin bulunduğu dükkânlar, kuru meyve ve baharat satan bölümler de yer almaktadır.
Gelenek ve Modernlik
Katar toplumunun yaşam tarzına bakıldığında, denizcilikle uğraşan şehir insanları (hadr) ve göçebe hayat süren bedeviler olmak üzere iki farklı yaşam biçimi görülmektedir. Denizciliğe büyük önem veren Katar halkı, inci dalgıçlığı ve balıkçılıkla uzun yıllar uğraşmıştır. Bu nedenle çarşıdaki bazı dükkânlar ve oteller denizcilikle ilgili isimler taşımaktadır: “Tavvaş”, “Nevahıda” ve “Aşiric”. Bu dükkânlarda, özellikle yabancı turistlerin ilgisini çeken geleneksel denizcilik ekipmanları sergilenmektedir.
Çarşının ana caddesinin iki yanında, müşterilerine hizmet veren modern restoranlar ve kafeler bulunmaktadır. Ziyaretçiler için buluşma noktası hâline gelen bu mekânlarda, Katar’ın geleneksel yemeklerinin yanı sıra Levanten, Mısır ve Fas mutfaklarının da en seçkin lezzetleri sunulmaktadır. Ayrıca Arap mutfağıyla birlikte Batı mutfağına ait restoranlar da çarşıda yer almakta ve burayı tam anlamıyla kültürel bir mozaik hâline getirmektedir.
Ziyaretçi Yoğunluğu
Çarşının restorasyonu, otel sayısının artırılması ve yer altı otoparklarının inşa edilmesiyle, Vakıf Çarşısı turistik ve ticari açıdan daha da önem kazanmıştır. Günlük olarak yaklaşık 10.000 ziyaretçiyi ağırlayan çarşı, hafta sonlarında bu sayıyı 30.000’e kadar çıkarmaktadır. Tatil dönemlerinde ve festivaller sırasında ise bu rakam katlanarak artmaktadır.
