Katar Ulusal Müzesi, doğal kristal oluşumlarından ilham alınarak tasarlanmış ve “Çöl Gülü” olarak anılmaktadır. Başkent Doha’nın sahil şeridinde (Corniche) yer alan bu mimari şaheser, Pritzker Ödüllü Fransız mimar Jean Nouvel tarafından tasarlanmıştır.
Müzenin Kuruluşu
Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani, sekiz yıllık inşaat sürecinin ardından 27 Mart 2017 tarihinde yeni binasında Katar Ulusal Müzesi’nin açılışını gerçekleştirdi.
Müzenin kalbinde, modern Katar Devleti’nin kurucusunun oğlu Şeyh Abdullah bin Casim Al Sani’nin (1880-1957) tarihi sarayı bulunmaktadır. Bu eski saray, restore edilmeden önce kraliyet ailesinin ikametgâhı ve hükümet binası olarak kullanılmış, daha sonra ise Katar Ulusal Müzesi’nin eski binasına dönüştürülmüştü. Yeni müzenin inşasıyla birlikte bu yapı da özenle restore edilerek müzenin önemli bir parçası haline getirildi.
Müzenin Koleksiyonları
Katar Ulusal Müzesi, dünyanın birçok müzesinden farklı bir konsepte sahiptir. Geleneksel müzelerde sergilenen dağınık koleksiyonlar yerine, ziyaretçilerine 1,5 kilometrelik bir yolculuk sunar. Bu yolculuk boyunca farklı ses efektleri, ekran gösterimleri ve zengin görsel anlatımlarla bölgenin geçmişi keşfedilir. Müze ayrıca Arap Yarımadası’nın yaşam tarihine odaklanan nadide eserler barındırmaktadır.
Müze, toplamda 52 bin metrekarelik bir alanı kaplamaktadır. Sergi salonları, Katar Yarımadası’nın yerleşim öncesi döneminden günümüze kadar uzanan kronolojik bir düzene göre sıralanmıştır.
Ziyaretçiler, girişten itibaren farklı şekillerde tasarlanmış sergi salonlarından geçerek, özenle restore edilmiş Şeyh Abdullah bin Casim Al Sani Sarayı’na ulaşır. Eski yapı, modern müzenin çöl gülünü andıran iç içe geçmiş diskleriyle çevrelenmiş ve böylece tarihle çağdaş mimariyi bir araya getiren benzersiz bir mekân oluşturulmuştur.
Müzede Bir Gezinti
Müzenin koridorlarında dolaşırken, ziyaretçileri etkileyici filmler, multimedya içerikleri ve tarihi eserler karşılar. Katar’ın hikâyesi, eski geleneksel evlerden çöl yaşamına, inci avcılığından avcılık sahnelerine kadar zengin detaylarla anlatılır.
Müze boyunca sekiz özel film gösterimiyle ziyaretçiler, büyüleyici sinematik atmosfer eşliğinde Katar tarihini deneyimleme fırsatı bulur.
Bu eşsiz yapı, üç boyutlu bilgisayar modellemeleri kullanılarak tasarlanmıştır. Çöl gülü formunu gerçek hayatta inşa etmek büyük bir mühendislik zorluğu olsa da, proje başarıyla hayata geçirilmiştir. Müzenin yapısı, iç içe geçmiş ve birbirine organik olarak bağlı dairesel disklerden oluşmaktadır.
Beton yüzeyin kaplaması, Katar çölüyle uyumlu olacak şekilde kum renginde tasarlanmıştır. Böylece yapı, doğayla bütünleşmiş ve adeta toprağın içinden çıkmış gibi görünmektedir – tıpkı gerçek bir çöl gülü gibi.
Sanat ve Mimari
Şeyh Abdullah bin Casim Sarayı’nın yanı sıra, müzede Katar ve uluslararası sanatçılar tarafından özel olarak tasarlanmış yenilikçi sanat eserleri sergilenmektedir. Ayrıca, nadir bulunan tarihi objeler, belgeler ve etkileşimli eğitim faaliyetleri de müzenin önemli unsurları arasında yer almaktadır.
Fransız mimar Jean Nouvel, Katar çölünün doğasıyla uyumlu bir tasarım oluşturmayı hedeflemiştir. Uzun süren çalışmalar ve çeşitli denemelerin ardından, en uygun mimari form olarak çöl gülü şeklinde karar kılınmıştır. Bu kompleks yapının inşasında büyük teknik zorluklar yaşansa da, ortaya çıkan eser dünya çapında mimari bir başyapıt olarak kabul edilmektedir.
