Katar, yıllık 95 milyon tonluk toplam sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) üretim kapasitesinin yaklaşık %81’ini karşılayarak, Ortadoğu bölgesinde sıvılaştırılmış doğal gaz üretiminde lider konumda yer aldı. Gaz İhraç Eden Ülkeler Forumu’nun (GECF) Mart ayı raporuna göre, Katar’ın bu liderliğini sürdürmesi ve bölgedeki LNG üretimini artırmaya devam etmesi bekleniyor. Kuzey Sahası’nda yürütülen genişleme projeleriyle Katar’ın yıllık LNG üretim kapasitesi, 2027 sonunda 77 milyon tondan 126 milyon tona, 2030 itibarıyla ise 142 milyon tona çıkarılacak. Bu da %85 oranında bir artış anlamına geliyor.
Katar Üniversitesi Ekonomi Fakültesi öğretim üyesi Celal Kanas’a göre, Katar, Ortadoğu’nun en büyük LNG üreticisi ve tedarikçisi olarak konumunu pekiştirmek amacıyla geniş ufuklu bir büyüme stratejisi yürütüyor. Bu strateji, enerji güvenliğine geçişte ülkenin rolünü güçlendirmeyi hedefliyor.
Kanas, El-Arabi el-Cedid gazetesine yaptığı açıklamada, LNG’nin Katar ekonomisinin temel taşlarından biri olduğunu belirtiyor. Bu alandan elde edilen yüksek gelirler; altyapı projelerine, eğitime, bilimsel araştırmalara ve Katar Ulusal Vizyonu 2030 çerçevesinde diğer kalkınma alanlarına yeniden yatırılıyor. Kuzey Sahası’ndaki genişleme projeleri, istihdam olanaklarını artırmakla kalmayıp, sanayi tedarik zincirini güçlendiriyor, yerel yetkinlikleri geliştiriyor ve enerji sektörünün dijitalleşmesini destekliyor. Gaz alanındaki bu dönüşüm, Katar’ın ekonomisini çeşitlendirme çabalarına da katkı sağlıyor; petrokimya ve gübre gibi işleme sanayilerinin yanı sıra, teknoloji ve dijitalleşmenin enerji yönetiminde daha etkin rol oynamasına olanak tanıyor.
Kanas’a göre Katar, enerji güvenliği alanında bölgesel bir oyuncu olarak önemli bir rol üstleniyor. “Katar, Ortadoğu’nun en büyük LNG üreticisi ve ihracatçısı konumunu güçlendirmeye devam ediyor. Geniş kapsamlı büyüme stratejisi, enerji güvenliğine geçişteki rolünü pekiştiriyor. Ülke, karbon yakalama ve depolama projeleri gibi temiz enerji teknolojilerine yatırım yapıyor, sıvılaştırma tesislerinin altyapısını modernize ediyor ve küresel iklim değişikliğiyle mücadelede aktif bir şekilde yer alıyor; bunu yaparken de dünya piyasasına güvenli arz sağlama rolünü sürdürüyor,” diyor.
Amerika Birleşik Devletleri’nin küresel LNG üretiminde birinciliği zorlamasına ve Avustralya ile Rusya gibi bölgesel rakiplerin varlığına rağmen, Katar düşük üretim maliyetleri, uzun vadeli ve esnek ihracat anlaşmaları, büyük uluslararası şirketlerle olan ortaklıkları ve güçlü lojistik filosuyla belirgin bir rekabet avantajını elinde tutuyor. Kanas’a göre, Katar’ın gaz stratejisi jeopolitik etkiler de yaratıyor; ülke, enerji güvenliğinin sağlanmasında hem bölgesel hem de küresel düzeyde etkin bir aktör olarak öne çıkıyor. Doha, özellikle Asya ve Afrika gibi gelişmekte olan pazarlarda varlığını artırmayı hedefliyor. Ayrıca, Avrupa Birliği’nin arz açığını kapatmada da öncü bir rol üstlenmeye çalışıyor.
Kanas, Katar’ın LNG alanındaki liderliğinin yalnızca üretimle sınırlı kalmadığını, aynı zamanda bu kaynağın stratejik bir araç olarak ekonomik istikrara katkı sağladığını vurguluyor. Bu liderlik, hem yerel hem de küresel ölçekte temiz enerjiye geçişin gerçekleştirilmesinde önemli bir rol oynuyor. Kuzey Sahası projelerinin tamamlanmasına yaklaşılırken, “Doha, sürdürülebilir kaynaklarla ekonomisini güçlendirmeye, egemenliğini pekiştirmeye ve küresel enerji sahnesinde stratejik ortak olarak yerini sağlamlaştırmaya devam ediyor,” ifadelerini kullanıyor.
Doha merkezli Gaz İhraç Eden Ülkeler Forumu’nun raporuna göre, Ortadoğu’daki doğal gaz üretiminin 2030 itibarıyla %21 artarak 841 milyar metreküpe, 2040’ta ise 996 milyar metreküpe ulaşması bekleniyor. 2023’te küresel doğal gaz üretimi 4,078 trilyon metreküp olarak gerçekleşti ve bu rakamın 2050’de %31 artması öngörülüyor.
